Uyku alışkanlıklarını gözden geçirmek ve sürekli geç uyumanın sağlığa zararları hakkında bilgi sahibi olmak, sağlıklı yaşam alışkanlıkları kazanmanın en önemli adımlarından biridir. Gece geç saatlere kadar ayakta kalmak, birçok kişinin alışkanlık haline getirdiği bir durum olsa da sağlık açısından ciddi sorunlara yol açabilir.
Bu alışkanlık uzun vadede hem bedensel hem de ruhsal sorunları beraberinde getirebilir. Araştırmalar, özellikle uyku düzeninin bozulmasının, bireylerin yaşam süresini ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyebileceğini göstermektedir.
Sürekli Geç Uyumanın Sağlığa Zararları Nelerdir?
Özellikle ülkemizde yoğun çalışma gereklilikleri, öğretilmiş yanlış alışkanlıklar, aile veya bireysel olarak yanlış sosyal yaşam alışkanlıkları, bireylerin geç uyumasının temel nedenlerinden biridir.
Hastalıklar nedeniyle de sürekli geç uyuma alışkanlığı edinilmiş olsa bile bu istisnai bir durumdur. Bazı aralıklarla mecburiyetten doğan sebeplerle geç uyumak normal karşılanabilir. Ancak alışkanlık haline gelmiş sürekli geç uyumanın sağlığa zararları önemsenecek kadar fazla ve ciddidir. Uzun süre devam edecek şekilde sürekli geç uyuduğunuzda karşılaşabileceğiniz sağlık sorunlarından bazıları şunlardır;
Aşırı Kilo Alımı ve Yağlanma
Amerika ve Türkiye başta olmak üzere dünyanın birçok ülkesindeki üniversiteler tarafından yürütülen geniş kapsamlı çalışmalarda, 136 bini aşkın orta yaşlı ve yaşlı birey incelendi. Katılımcılar, uyuma saatlerine göre 18.00–20.00, 20.00–22.00, 22.00–00.00, 00.00–02.00 ve 02.00–06.00 aralığında uyuma alışkanlığına sahip kişiler olarak 5 ayrı gruba ayrıldılar.
Çalışmaların sonuçlara göre, 20.00–22.00 saatleri arasında yatan bireylerle karşılaştırıldığında, 22.00’den sonra uyuyanların obezite ve karın bölgesindeki yağlanma oranlarında belirgin artış gözlendi. Özellikle 02.00 sonrası yatanlarda obezite riski yüzde 35’e, göbek çevresindeki yağlanma riski ise yüzde 38’e kadar çıkıyor. Ayrıca, gece sadece 5 saat uyumanın obezite riskini yüzde 27 oranında artırabildiği belirtiliyor. Gündüz yapılan kısa şekerlemeler ise gece eksik kalan uykunun zararlarını telafi etmeye yetmiyor.
Her ne kadar yatmanın kilo alımına teşvik ettiği düşünülse de bu tamamen doğru bir algı değildir. Uykunun süresi, zamanı ve süreklilik gösterip göstermediği gibi birçok şeyi bu konuda dikkate almak gerekiyor.
Bu nedenle, sağlığın korunması adına her gün saat 22.00’den önce uyuma alışkanlığının benimsenmesi önemlidir. Gece geç saatlere kadar uyanık kalmak, vücutta zamanla yıkıma yol açabilecek sessiz bir tehdit haline gelebilir.
Kronik Hastalıklara Kapı Aralıyor
Dünya Sağlık Örgütü tarafından yayımlanan bir başka çalışmada ise uyku düzensizliğinin 13 farklı kronik rahatsızlığın gelişiminde etkili olabileceği ortaya konulmuştur. Bu hastalıklar arasında yüksek tansiyon, depresyon, uyku bozuklukları, anksiyete, hipotiroidizm, yüksek kolesterol, obezite, bipolar bozukluk, gastroözofageal reflü, obstrüktif uyku apnesi, astım, migren ve atriyal fibrilasyon gibi rahatsızlıklar bulunmaktadır.
Dolayısıyla bu hastalıkların görülme riskine baktığımızda bile sürekli geç uyumanın zararları net bir şekilde görülebilmektedir. Düzenli ve yeterli uyku uyumamak sadece bu hastalıkların riskini artırmakla kalmaz, aynı zamanda vücut direncini de zayıflatabilir. Türkiye’de de benzer şekilde uyku düzensizliği, halk sağlığı açısından giderek büyüyen bir sorun halini almıştır.
Yetersiz Uyku Yaşam Süresini Kısaltabiliyor
Bilim insanları tarafından yapılan çalışmalar, uzun süreli uyku yoksunluğunun ciddi sağlık problemlerine neden olabileceğini ortaya koyuyor. Dört gün boyunca uykusuz kalan bireylerde, vücudun ciddi bir iltihaplanma sürecine girdiği ve bu durumun ölüm oranını yüzde 80’e kadar yükseltebildiği gözlemlenmiştir.
Bu bulgular, uykunun sadece bir dinlenme süreci olmadığını, aynı zamanda vücut sistemlerinin düzgün çalışması için vazgeçilmez olduğunu açıkça ortaya koymaktadır.
Cilt Sağlığını Olumsuz Etkiliyor
Genel sağlığın yanı sıra sürekli geç yatma ve yetersiz uyuma alışkanlığına sahip olan kişilerde erken yaşlılık belirtileri daha yaygın olarak görülebiliyor. Ayrıca farklı cilt problemlerinin de yine uyku problemi yaşayan ve gece uygusuna önem vermeyen kişilerde görüldüğü biliniyor.
Uyku Kalitesini Artırmak Sağlık İçin Önem Taşıyor
Uykunun kalitesini artırmak adına bazı besinleri günlük diyete dahil etmek fayda sağlayabilir. Özellikle tam tahıllar, lif ve B vitamini bakımından zengin olup kan şekerini dengeleyerek stresi azaltır. Yulaf ve esmer pirinç bu anlamda iyi bir tercihtir.
Ayrıca, probiyotik içeren yoğurt ve fermente besinler, bağırsak sağlığını destekleyerek dolaylı yoldan uykuya olumlu etki eder. D vitamini içeren besinler, uyku-uyanıklık döngüsünü düzenlerken, omega-3 açısından zengin olan somon, ceviz ve chia tohumu gibi besinler de uyku kalitesini artırabilir.
Anadolu coğrafyasında geleneksel olarak tüketilen pek çok doğal gıda da sağlıklı uyku alışkanlıklarının desteklenmesinde rol oynamaktadır. Türk mutfağında yer alan doğal ve dengeli beslenme unsurlarına yer vermek bu konuda etkili olabilir.
Gece uykusunun yalnızca fiziksel dinlenme değil, zihinsel ve duygusal denge açısından da elzem olduğu unutulmamalıdır. Sağlıklı bir yaşam için uyku düzenini önemsemek gereklidir.
Kaynak: bihaber.tr
EsHaber, doğru, hızlı ve tarafsız haberciliği benimseyen bir dijital haber platformudur. Gündemi yakından takip eden ekibimizle, yerel ve ulusal çapta en güncel gelişmeleri sizlerle buluşturuyoruz. EsHaber.Net olarak, haberin kaynağına iniyor, analiz ediyor ve objektif bakış açımızla okuyucularımıza sunuyoruz.
