Boyun fıtığı ameliyatı, omurlar arasındaki disklerin yer değiştirmesi veya yırtılması sonucu oluşan sinir baskısını ortadan kaldırmak için yapılan cerrahi bir işlemdir. Tıbbi adıyla servikal disk hernisi cerrahisi, özellikle uzun süreli ağrı, kol ve el uyuşması, kas güçsüzlüğü ve yaşam kalitesini düşüren nörolojik belirtilerle seyreden durumlarda uygulanır.
Boyun Fıtığı Nedir?
Boyun fıtığı, omurlar arasındaki disklerin yapısının bozulması ve iç kısımdaki jel benzeri dokunun dışa taşmasıyla ortaya çıkar. Bu taşan kısım sinir köklerine baskı yaparak boyun, omuz ve kol bölgesine yayılan ağrılara neden olur.
Fıtıklar yumuşak disk hernisi veya sert (kalsifiye) disk hernisi şeklinde ikiye ayrılır. Yumuşak diskler genellikle genç yaşlarda görülürken, sert diskler ileri yaşlarda ve uzun süreli dejeneratif süreçler sonucunda oluşur.
Boyun Fıtığı Ameliyatı Ne Zaman Gereklidir?
Her boyun fıtığı vakası cerrahi gerektirmez. Öncelikle ilaç, fizik tedavi, boyunluk ve yaşam tarzı değişiklikleri gibi konservatif tedaviler uygulanır. Ancak aşağıdaki durumlarda cerrahi tedavi kaçınılmaz hale gelir:
- Uzun süredir devam eden şiddetli ağrı
- Kas güçsüzlüğü veya his kaybı
- MRI ile doğrulanan sinir basısı
- Günlük yaşam aktivitelerinde belirgin kısıtlanma
Uygulanan Cerrahi Yöntemler
En sık uygulanan cerrahi yöntem anterior servikal diskektomi ve füzyon (ACDF) ameliyatıdır. Bu yöntemde boynun ön kısmından yapılan küçük bir kesiyle fıtık çıkarılır, ardından omurlar arasına genellikle PEEK cage adı verilen biyouyumlu bir implant yerleştirilir. Bu implant omurların stabilitesini sağlar ve kaynama sürecini hızlandırır.
Bazı durumlarda mikrodiskektomi veya dorsolateral yaklaşımlar da tercih edilebilir. Özellikle foraminal (sinir kökü yanındaki) fıtıklarda bu yöntemler etkili olmaktadır.
Bilimsel Çalışmalara Göre Başarı Oranları
Saraybosna Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmada (Sefo ve ark., 2021), 110 hasta üzerinde gerçekleştirilen mikrodiskektomi ameliyatlarında %95’in üzerinde iyileşme oranı bildirilmiştir.
Hastaların büyük kısmında ağrı, hissizlik ve motor defisitlerde belirgin düzelme gözlenmiştir. Ayrıca komplikasyon oranı son derece düşüktür (%4.5 parsiyel vertebra kırığı, %2.7 duyusal bozukluk). En sık kullanılan implantın PEEK cage olduğu belirtilmiştir.
Benzer şekilde, Elsevier (2018) yayımlı bir çalışmada, ACDF ameliyatı sonrası hastaların yaşam kalitesinde (SF-36 ölçeği ile ölçülen) anlamlı artış olduğu, ağrı skorlarının (VAS) ve boyun kısıtlılıklarının (NDI) önemli ölçüde azaldığı bildirilmiştir.
Bu sonuçlar, modern cerrahi tekniklerin hem güvenli hem de yaşam kalitesini artırıcı etkisini açıkça göstermektedir.
Ameliyat Sonrası Süreç ve İyileşme
Boyun fıtığı ameliyatı sonrası hastalar genellikle 1–2 gün içinde taburcu edilir. Hafif bir boyunluk desteğiyle birkaç hafta içinde günlük aktivitelere dönmek mümkündür.
Fizyoterapi ve egzersiz programları, omurga kaslarını güçlendirerek yeniden fıtık oluşma riskini azaltır. Çoğu hastada ameliyat sonrası ağrı %80–90 oranında azalır ve yaşam kalitesi belirgin şekilde artar.
Sonuç: Modern Cerrahi ile Kalıcı Çözüm
Boyun fıtığı ameliyatı, konservatif yöntemlerle düzelmeyen vakalarda kalıcı çözüm sağlayan güvenli ve etkili bir yöntemdir.
Günümüzde mikroskopik cerrahi teknikler ve biyouyumlu implantlar sayesinde komplikasyon oranları oldukça düşmüştür.
Bilimsel veriler, ameliyat sonrası nörolojik iyileşmenin %90’ın üzerinde olduğunu, hastaların fiziksel ve ruhsal yaşam kalitelerinde belirgin artış yaşadıklarını göstermektedir.
İlginizi çekebilir: https://eshaber.net/bel-kaymasi/
Semih Türksever, EsHaber.Net’te spor, ekonomi ve güncel gelişmeler üzerine analizler yapıyor.
