Bayramlar, sevdiklerimizle bir araya gelip keyifli anlar yaşadığımız, geleneksel tatların sofralarda bolca yer aldığı özel zamanlardır. Ancak tatlı tüketimi konusunda aşırıya kaçmak, sağlığımızı olumsuz yönde etkileyebilir. Uzmanlar, bayram boyunca şeker tüketimini kontrol altına almanın, beden ve zihin sağlığı açısından kritik önem taşıdığını vurgulamaktadır. Peki Bayramda Tatlı Tüketiminde Dengeyi Nasıl Sağlamalıyız?
Acıbadem LifeClub Sağlıklı Yaşam Hizmetleri’nden Diyetisyen Zehra Elban, özellikle bayram sürecinde aşırı tatlı tüketiminin kan şekerinde dalgalanmalara neden olabileceğine dikkat çekiyor. Ani şeker yükselmeleri ve sonrasında hızlı düşüşler, bireylerde yorgunluk, halsizlik ve ruh halinde dalgalanmalar gibi sorunlara yol açabiliyor. Uzun vadede ise aşırı şeker tüketimi, diyabet, kilo alımı, kalp hastalıkları ve diş çürükleri gibi ciddi sağlık problemlerine zemin hazırlayabiliyor.
Şeker Tüketiminde Bilimsel Veriler Ne Diyor?
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), günlük şeker tüketiminin toplam enerji alımının %10’unu aşmaması gerektiğini belirtiyor. Daha sağlıklı bir beslenme için ise bu oranın %5’in altına düşürülmesi öneriliyor. Amerikan Kalp Derneği ise kadınlar için günlük şeker tüketimini 20 gram, erkekler içinse 36 gram ile sınırlandırıyor. Bayram süresince bu oranlara dikkat edilmesi, sağlığı korumada önemli bir adımdır.
Tatlı Tüketirken Nelere Dikkat Etmeli?
Bayramda şeker alımını dengelemek için birkaç temel adım izlenebilir:
-
Porsiyon Kontrolü: Tatlı tüketiminde aşırıya kaçmamak için küçük porsiyonlarla yetinmek önemli. Farklı tatları denemek isterseniz, her birinden yalnızca bir çatal almak yeterli olabilir.
-
Daha Sağlıklı Alternatifler Seçin: Rafine şeker içeren tatlılar yerine meyve bazlı tatlılar veya doğal tatlandırıcılarla hazırlanmış alternatifleri tercih edebilirsiniz. Hurma özü, keçiboynuzu unu gibi doğal malzemelerle yapılan tatlılar daha sağlıklı seçenekler sunar.
-
Sütlü ve Hafif Tatlılara Yönelin: Şerbetli tatlılar yerine sütlü tatlılar, kabak tatlısı veya ayva tatlısı gibi daha hafif tatlılar tüketmek, kan şekerinin dengede kalmasına yardımcı olur.
-
Sosyal Zamanı Ön Plana Çıkarın: Bayramı sadece tatlı tüketimiyle sınırlamadan, sevdiklerinizle geçirdiğiniz anlara daha fazla odaklanarak tatlıyı duygusal bir ödül yerine bir paylaşım aracı olarak değerlendirebilirsiniz.
Tatlı Tüketimini Duygusal Tatmin Aracına Dönüştürmeyin
Bayramda tatlı yemek, mutluluk ve geleneklerle özdeşleşmiş bir alışkanlık olsa da, bunu yalnızca duygusal tatmin sağlamak için kullanmak yerine, dengeli ve bilinçli tüketimle sağlığınızı koruyabilirsiniz. Tatlıyı aceleyle yemek yerine yavaş ve keyifle tüketmek, psikolojik olarak da tatmin olmanızı sağlayabilir.
Diyetisyen Zehra Elban, bayramda kontrolsüz tatlı tüketiminin uzun vadeli olumsuz etkilerinden kaçınmanın en iyi yolunun farkındalık geliştirmek olduğunu belirtiyor. Tatlı tüketiminde bilinçli seçimler yapmak, hem fiziksel hem de zihinsel sağlığınıza katkı sağlayarak, bayramın keyfini sağlıkla çıkarmanıza yardımcı olacaktır.
